::::XANLAR RAYONU::::Xoş Gəlmisiniz::::

TARİXİ

Xanlar səhəri Azərbaycan RespublikasiXanlar kənd təsərrüfati rayonunun mərkəzidir. Rayonun sahəsi 102.8 min hektar, əhalisi 53.9 min nəfərdir. Rayonda bir səhər, bir qəsəbə, 43 kənd və basqa yasayis məntəqəsi var. Rayonun ən yüksək nöqtəsi Murovdag silsiləsində Kaməs dagidir.Onun hündürlüyü 3724 metrdir.
Səhərin əsasi 1819-cu il 22 aprel tarixində almanlar tərəfindən qoyulmus və Yelendorf adi ilə taninmisdirs. Bu icma Azərbaycan ərazisində ilk böyük icma idi. Tarixi mənbələrlərdən məlumdur ki, burada 1821- ci ildə ilk dəfə olaraq isveçirə missionerlərinin köməyi ilə Sinod çagirib və bütün alman icmalari üçün Zaqafqaziyanin birinci Ümümkilsə niamnəməsi qəbul edilir.
Tarixdən bu da məlumdur ki, 1836-ci ildə Yelehdorfda yasayan sakinlər sirasinda 8 nəfər pinəçi, 8 dənizçi, 4 dülgər, 4 dərzi, 7 firqun ustasi və s. vardir. Bu dövürün keyfiyyət və əmək mədəniyyəti göstəricilərinə əsasən maraqli təsarrüfatlardan da bəli etmək mümkündür. Belə ki, Yelendorfda kolonist Qotlob Koxun rəngsaz emalatxanasi yarandiqdan 20 il sonra o, artiqbütün Yelizavetpolun quberniya mərkəzində söhrət qazanmisdir. Bundan əlavə, Qafqazin bütün sənətkarlari icmanin firqon ustalarinin axisirdilar.
1869-cu il aprelin 22-də Koloniya özünün yaradilmasinin 50 illiyini təntənə ilə qeyd etdi. Bu illər ərzində kənd çox sürətlə inkisaf edib dəyismisdir. 1821 – ci ildə köçkünlərin dini xadimi Yahhan Yakob Krans ilk dini ibadətxana açmaga cəhd göstərdi və 1834 – cü ildə buna nail oldu. 1842 – ci ildə ilk məktəb də tikildi. Bir neçə il sonra 1854 – cü il aprelin 24 Müqəddəs Yohann kilsəsinin ilk təməl dasi qoyuldu. Eyni zamanda, usaq baxçasi və 1890 – ci il noyabrin 22 – də Yelenandorf pesə məktəbi yaradildi. 1893 – cü ildən e'tibarən Yelenandorfda içtimai yigincaqlar keçirilməyə baslamisdir. Bu yigincaqlarda kaloniyanin problemlərinə toxunulur və onlarin həlli yollari axtarilirdi.
90 – ci illərin üstün cəhətlərindən bnrn də icmanin nqtqsadiyyatinda yüksəlisin qeydiyyata alinmasi idi. Öz üstünlüyü ilə fərqlənən baslica məsguliyyət sahələri : sərabçiliq, iri sənaye və texnika yenilikləri idi.
1911 – ci ildə Yelenendorfda 1054 bina vardir ki, bunun da 415 –i yasayis evi idi. Bu isə onu göstərirdi ki, Yelenendorfda tikinti sənayesi də yüksək sür'ətlə inknsaf edirdi. Artiq koloniyada agac evlərin qalmamasida buna əyani sübut idi. Tikintinin tempinə gəlincə, 2 il ərzində ( 1911 – 1913 – cü illər) burada daha 15 xüsusi mülk tikilmisdir ki, bu da kəndin həyatini mədəni səhər qəsəbəsi üslubuna daha çox bənzədirdi.